Kanser nedir?
Tek bir cümleyle özetlemek gerekirse kanser, hücrelerin kontrol dışında büyümesi ve bölünmesidir.
Normal hücrelerde hücre bölünmesini kontrol eden 4 temel gen ailesi vardır. Bunlar onkogenler, tümör supresör genler, intihar genleri ve DNA tamir genleridir. Bu genlerden bir ya da birkaçının uv ışınları ya da kanserojen maddeler tarafından mutasyona uğratılması sonucunda hücreler hiçbir kontrole maruz kalmadan sınırsız bir şekilde bölünmeye başlar. Bu bölünmeler sonucunda da vücut kanser hücreleri tarafından ele geçirilir ve normal hücreler işlevlerini yerine getiremez.
Kanser hücreleri oldukça akıllı hücrelerdir.(Bu cümle bilimsel olarak hiç doğru değil fakat siz anlatmaya çalıştığı şeye odaklanmaya çalışın :)) Sınırsız bir şekilde bölünebilmek için çok farklı ve zekice stratejiler izlerler. Mesela, dolaşım ya da lenf sistemini kullanarak vücudun farklı bölgelerine gidebilir ya da çok olan enerji ihtiyaçlarını karşılamak üzere kendilerine göre kan damarlarını düzenleyebilirler.
Kanserin sebepleri nelerdir?
Kanserin en temel sebebi hücre bölünmesini düzenleyen genlerde olan mutasyonlardır. Bu mutasyonlardan bazıları genetik olarak aktarılır bazıları ise bireyin yaşamı boyunca maruz kaldığı uv ışınları ve kanserojen maddeler etkisiyle oluşur. Örnek olarak şöyle anlatılabilir ,intihar genleri(suicide genes) hücrede anormal fonksiyon gösteren protein sayısı arttığında ya da DNA'da geri dönüştürülemeyecek kadar fazla mutasyon olduğunda hücrede apoptoz olayı denilen-hücrenin kendi kendini öldürmesi olarak tarif edilebilir- bir olayı başlatır. Eğer intihar genleri mutasyona uğrar ve işlevsiz hale gelirse hücrede ne kadar çok mutasyon olursa olsun apoptoz olayı başlatılamaz ve hücre sonsuz bölünme evresine yani kanser evresine geçmiş olur.
Kanser tedavileri tam olarak ne yapar?
Günümüzde en çok kullanılan kanser tedavileri kemoterapi,radyoterapi ve ameliyattır. Radyoterapide enerjisi yüksek ışınlar kullanılarak kanser hücreleri yok edilmeye çalışılır. Kemoterapide de aynı amaç vardır fakat kemoterapide yüksek enerjili ışınlar yerine özel kimyasallar kullanılır. Fakat bu tedaviler uygulandığında normal hücreler de fazla zarar gördükleri için bilim insanları şu sıralar immünoterapi dediğimiz ve kanser hücrelerinin vücudun kendi bağışıklık sistemi tarafından tanınması ve öldürülmesini amaçlayan bir tedaviyi geliştirmek üzere uğraşıyorlar.
Umarım immünoterapi gibi etkili tedaviler bir an önce bulunur ve bu hastalıktan sıkıntı çeken herkes bir an önce iyileşir. Tedaviler bulunmadan önce bizim üzerimize düşenler ise kansere karşı korunmada en önemli yollar olan sağlıklı bir beslenme ve yaşam düzeni kurmak ve belli bir yaşın üzerine gelince taramaları aksatmamak.Umarım keyifle okumuşsunuzdur. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere. Hoşçakalın, mutlu kalın...
